Kajian ini memaparkan isu akses dan infrastruktur pengangkutan awam. Peningkatan
jumlah kenderaan persendirian di Malaysia telah menyebabkan kesesakan, pencemaran dan
kemalangan. Pembangunan negara dan keperluan untuk memenuhi pergerakan, alam sekitar,
dan tenaga memberi penekanan pada sistem pengangkutan awam. Penduduk dan kepadatan
bandar Ipoh menggambarkan dan mewakili sebahagian besar pusat-pusat bandar di
Malaysia. Oleh itu, Ipoh perlu mencapai visi dan hala tuju National Land Public Transport
Master Plan (2012) dengan meningkatkan sistem pengangkutan awam yang sedia ada.
Stesen kereta api Electric Train Services (ETS) dan terminal bas Amanjaya adalah terminal
pengangkutan awam utama di bandar Ipoh. Kajian ini bertujuan untuk menganalisis ciri
perjalanan penumpang bas di terminal bas Amanjaya dan penumpang kereta api di stesen
kereta api ETS. Carta radar, sampel ujian-t bebas, multinomial ujian regresi logistik dan
analisis spatial telah dijalankan dengan menggunakan pelbagai perisian untuk menganalisis
ciri-ciri perjalanan dan faktor yang mempengaruhi pilihan mod ETS dan penumpang bas.
Hasil kajian menunjukkan bahawa penggunaan pengangkutan awam adalah lebih tinggi bagi
penumpang bas berbanding penumpang ETS. Bagi penumpang ETS, purata jarak perjalanan
, purata perjalanan masa dan purata kos perjalanan ke terminal pengangkutan awam yang
agak rendah dalam nilai berbanding dengan penumpang bas. Bagi penumpang ETS yang
mempunyai jarak perjalanan yang lebih pendek, mereka lebih suka untuk berbasikal atau
berjalan ke stesen kereta api ETS berbanding kereta dan pilihan mod perjalanan yang lain.
Selain itu, kadar penggunaan bas yang agak rendah untuk stesen kereta api ETS berbanding
terminal bas Amanjaya yang mempunyai lebih ramai penumpang yang menggunakan bas
jarak dekat sebagai pilihan mod perjalanan. Pendek kata, ia adalah penting untuk menangani
isu-isu mengenai akses kepada penumpang yang menggunakan pengangkutan awam oleh itu
kita boleh mencadangkan penyelesaian yang sesuai kepada pihak berkuasa yang berkaitan.
_______________________________________________________________________________________________________
This study highlights the accessibility and infrastructure issues of public
transportation. The increasing number of private vehicles in Malaysia has caused
congestion, pollution and accidents. The nation’s growth and the need to meet mobility,
environmental, and energy objectives place demands on public transit systems. The
population and density of Ipoh city reflects and represents the majority of urban centers
in Malaysia. Therefore, Ipoh needs to achieve the vision and target of National Land
Public Transport Master Plan (2012) by improving the existing public transport systems.
ETS train station and Amanjaya bus terminal is the main public transportation terminal
in Ipoh city. This study aims to analyze the travel characteristics of the bus passengers
in Amanjaya bus terminal and train passengers in ETS train station. Radar chart,
independent sample t-test, multinomial logistic regression test and spatial analysis were
performed by using various software to analyze the travel characteristics and factors
affecting mode choices of ETS and bus passengers. The results show that public transport
utilization is higher for bus passengers as compared to ETS passengers. As for ETS
passengers, their average travel distance, travel time and travel cost to the public
transport terminal are relatively low in value as compared to bus passengers. For the ETS
passengers who has shorter travel distance, they prefer to cycle or walk to the ETS train
station as compared to car and other travel mode choice. In addition, the bus utilization
rate is relatively low for ETS train station as compared to Amanjaya bus terminal which
has more passengers who use short distance bus as the travel mode choice. In short, it is
important to address the issues on the accessibility of the passengers who use public
transportation therefore we can suggest suitable solutions to relevant authorities.